Balık Çeşitleri-L-M-N-O
Balık Çeşitleri-L-M-N-O
Pratik Bilgiler » Balık Çeşitleri-L-M-N-O
Balık Çeşitleri-L-M-N-O malzemeleri;
LAHOZ/GİRİDA (Epinephelus aeneus)
- Ege ve özellikle Akdeniz’de yaygın bulunan, boyları 1 metre olabilen bir hani türüdür.
- Fazla derinlere gitmeden kayalık, taşlık veya çakıllı alanlarda yaşar.
- Oldukça yırtıcı, etçil bir balıktır.
- İrili ufaklı her türlü kabuklular, omurgasızlar ve küçük balıklarla beslenir.
- Mayıs-haziran arasında üreme yapar.
- Akdeniz’in eti çok lezzetlli, şöhretli balıklarındandır.
- Ancak ekonomik değeri bölgeseldir.
LEKELİ MERCAN (Pagellus bogaraveo)
- Mandagöz mercan da denir. Ege ve Akdeniz’de yaygındır.
- 100-300 metreye varan derinliklerde sahile yakınlarda kabuklular, omurgasızlar ve sualtı bitkileriyle beslenerek yaşar.
- Boyu 30-50 santimetre olabilir.
- Hermafrodit bir balıktır.
- Hem erkeklik, hem de dişilik karakteri gösterir.
- Suların ısısına bağlı olarak bahar aylarında üreme yapar.
- Eti beyaz, gevrek ve lezzetlidir.
- Ekonomik değeri yüksektir.
LERKİT BALIĞI (Rutilus frisu)
- Karadeniz’in doğu ve batısıyla Trakya’daki nehirler ve bu nehirlerin denizle karışımı acı su bölgelerinde yaşar.
- Genelde 40-50, en çok 70 santimetre boy ve 5 kilogram ağırlıkta olabilir.
- Küçük balıklar, kurtlar ve böcek yumurtalarıyla beslenir.
- Nisan-mayıs aylarında nehirlerin içlerine ve göllere girerek üreme yapar.
- Etinin gıda yönüyle, ekonomik değeri olduğu gibi, amatör olta avcıları için de kıymetlidir.
LEVREK (Dicentrarhus labrax)
- Denizlerimizdeve denizlerin nehirlerle karışımı acı su bölgelerinde yaşar. Hani ailesindendir.
- Fazla gezici olmayan levrek, yerli balıklardan sayılır.
- Gençken gruplar halinde, sonraları tek başırıa yaşar.
- Yaşam ortamı, karanlık ve kuytu yerlerdir.
- Bu nedenle gemi batıkları veya kaya oyuklarında yuvalanır.
- Yaklaşık 20 yıllık yaşamı olabilen levrek, ortalama 50-60 santimetreden 1 metre boy ve
- 10-12 kilogram ağırlığa erişebilir.
- 40 santimetreden küçüklerine ispendek denir.
- Küçük yavru balıklarla beslenir.
- Ocak-mart arasında 500,000-2,000,000 yumurta dökerek, yüksek bir üreme gösterir.
- Eti en lezzetli balıkların başırıda gelir.
- Bu nedenle de ekonomik değeri çok yüksektir.
LİPSOZ (Scorpaena scrofa)
- 50-60 santimetreye ve 4-5 kilograma kadar büyüyebilen lipsoz balıkları, sıcak ve ılık denizlerimizin sahil kıyılarından 1000 metreye kadar inen derinliklerde, bitkilerle örtülü, taşlık, çakıllı ve kumlu düzeylerde yaşar.
- Bilhassa Marmara ve Ege’de çok rastlanır.
- Eti çok lezzetli ve yararlıdır.
- Et yiyen bir balık oları lipsoz, ilkbahar aylarında ürer.
- Yaklaşık 3,000 yumurta döker.
- Dikenleri çok zehirlidir.
LÜFER (Pomatomus saltator)
- Gezici balıklardan oları lüfer, Karadeniz’le Ege Denizi arasında dolaşır.
- Büyümesinin aşamaları içinde değişik isimler alır.
- Buna göre: boyları,
- 10 santimetreye kadar olanlar defneyaprağı,
- 15-18 santimetreye kadar olanlar çinakop,
- 18-25 santimetreye kadar olanlar sarıkanat,
- 28-35 santimetreye kadar olanlar lüfer,
- 35 santimetreden fazla olanları da kofana diye adlandırılır.
- Seyrek olarak kofanaların 60 santimetreyi aştığı, hatta 1 metreye ulaştığı görülmüştür.
- Lüfer, sonbahar-kış aylarında en lezzetli ve olgun devrini yaşar.
- Yaz ortalarından sonbahara kadar da kışlamaya geçerler.
- Ilık suların 10-200 metre derinliklerinde yaşar.
- Üremeleri, bahar sonu ile yaz başıdır.
- Kademeli olarak 60-80,000 yumurta verir.
- Bol verimliliği ve etinin lezzetiyle ekonomik değeri çok yüksektir.
MALTA PALAMUDU (Naucrates ductor)
- Eskiden gemilerin altlarında, genelde köpekbalıklarına eşlik ederek yüzen, bu nedenle pilot balığı da denen çevik hareketli bir balıktır.
- Ortalama 40 santimetre boyda olur.
- Sıcak ve ılıman denizleri sever; yosunlar, deniz kurtları, kabuklular ve özellikle köpekbalıklarından arta kalanlarla besinlenir.
- Sonbaharla kış ayları arasında üreme yapar.
- Etinin gıda değeri yoktur.
MAVİ-KEFAL (Chelon labrosus) Blue Mullet
- Kefal, denizlerimizin sıcak ve ılık bölgelerinde, kıyılara yakın, denizle ilişkili nehir ağızlarında aynca içsularda ve sürüler halinde yaşayan bir balık türüdür.
- Denizlerimizde haskefal, altınbaşkefal, topbaşkefal, mavri kefal, dudaklı kefal gibi çeşitli türleri vardır.
- Ayrıca büyüklüklerine göre de isimlendirilir.
- Türlerine göre 25 santimetreden 90 santimetre boya erişirler.
- Yaklaşık 15 yıllık ömrü oları kefaller, 6-7 yaşlarından itibaren yaz aylarında üreyerek 150 binden 7 milyona kadar yumurta verirler.
- Eti ve yumurtası yönünden değerli bir balıktır.
- Deniz dibi bitkileri ve yumuşakçalarla beslenir.
MAZAK (Trigloporus lastoviza)
- Benzerliğinden ötürü kırlarıgıcın küçüğü sanılır.
- Aynı soydan fakat ayrı balıklardır.
- Ortalama 20-25, Akdeniz’de yaşayanları 40 santimetreye ulaşabilir.
- Bütün kırlangıç türleri gibi ılıman denizlerin kumlu zeminlerinde yaşar.
- Biyolojik yapısı, kırlangıçla eştir.
- Taze olarak tüketilen eti, kırlangıç gibi yararlı ve lezzetlidir.
MELANURYA (Oblade melarıura)
- Mercan ailesindendir.Marmara, Ege ve Akdeniz’in 2-3 metre sığ sularında, su yüzeyine yakınlarda, fazla göç etmeden yaşar.
- Diğer mercan türlerinden farklı olarak sualtı bitkileriyle beslenir.
- En fazla 30 santimetreye büyür.
- Üremesi bahar sonuna kadar sürer; yumurtalarını denize bırakır.
- Mikroplanktonlarla beslenen yavrular, yaz sonunda olgunlaşır.
- Eti bütün mercan ailesi gibi beyaz ve lezzetlidir.
- Ancak az avlanıldığı ve taze tüketildiği için ekonomik değeri fazla değildir.
MERCAN (Pagellus erythnnus)
- Sıcak ve ılıman denizlerin en ünlü balıklarındandır. Denizlerimizde karagözle beraber büyük bir aile oluşturur.
- Marmara, Ege ve Akdeniz’de yaygındır.
- Boyları yaklaşık 20-30, en çok 70 santimetre olabilir.
- Etçildir.
- Kabuklular, yumuşakçalar ve küçük balıklarla beslenir.
- Denizlerin taşlık, kayalık bölgelerinde sahillere yakın yaşar.
- Diğer mercanlar gibi hermafrodit fiziği ile hem erkeklik, hem de dişilik karakteri göstererek bahar ayları ile ağustos arası ürer.
- Lezzetli eti ve her mevsimde bulunmasıyla ekonomik değeri yüksektir.
Balık Çeşitleri-L-M-N-O uygulama aşamaları;
MEZGİT (Merlarıgius euxmus)
- Marmara ve Karadeniz’de bol, diğer denizlerimizde az rastlanır.
- Boyları 20-40 santimetre olabilir.
- Gelincik ve bakalyaro ile aynı türdendir.
- 30-40 metrenin altındaki derin sularda yaşar.
- Gündüzleri yüzeylere çıkarak, hamsi, sardalya gibi sürü halindeki küçük balıkları avlayarak beslenir.
- Bölgesel şartlara göre şubat-mayıs arasında üreme yapar.
- Lezzetli eti ve her mevsimde bolca avlarnılmasıyla ekonomik değeri yüksektir.
MIĞRI (Conger conger)
- 2-3 metre boydan 50-60 kilogram erişebilen, 30 yıla kadar ömrü olan, yazın sığ suların, kışın 150 metre derinliklerin taşlık, kumlu ve çamurlu zeminlerinde yaşayan bir balıktır.
- Nehirlere giremez.
- Sert, hareketli ve yırtıcıdır.
- Su içinde bulduğu her canlıyı yiyebilir.
- Gündüzlerini yatarak geçirip, karanlıkta avlanır.
- İlk ve sonbahar arası 100-150 metre derinlerde, açık denize, 3-5 milyon yumurta döker.
- Eti lezzetli ve besin değeri çok yüksektir.
MİNAKOP (Umbma cirrosa)
- Kötek balığı da denir. Bütün denizlerimizin taşlık, kayalık bölgelerinin 100-150 metreye varan derinliklerinde, dibe yakınlarında yalnız yaşar.
- Zaman zaman acı sulara ve nehir ağızlarına da girer.
- Eşkina ve sarıağızla aynı türdendir.
- Yumuşakça, kabuklu ve kurtlarla beslenir.
- Yaşadığı bölgenin şartlarına göre üremesini nisandan ağustosa kadar sürdürür.
- Sert ve beyaz etinin lezzeti levreğe yaklaşır.
MİNİ İNCİ BALIĞI (Phoxinus phoxinus)
- Trakya Bölgesi’ndeki akarsularda yayılış gösterir. 7-10, en çok 14 santimetre (dişileri) boyunda olur.
- Suyu berrak, oksijeni zengin akarsu ve göllerin dibi çakıllı bölgelerinde, su yüzeyindeki böcekler, sinekler dip hayvancıkları ve balık yumurtaları yiyerek yaşar.
- Küçük, hareketli ve kurnaz bir balıktır.
- Mayıs-haziran arası yaklaşık 1,000 yumurtasını taşlara yapıştırır.
- Üreme devresinde başının üstünde inci benzeri pullar oluşur.
- Alabalık yumurtalarını aşırı tüketmesi ile zararlı bir canlı sayılır.
MÜREN (Murenea helena)
- Merina balığı da denir. Boyları 2 metre hatta daha da fazla olabilir.
- Etçil ve yırtıcı bir balıktır.
- Ürkütüldüğü veya tahrik edildiğinde fazla saldırgan olup, çevresindeki insanlar için tehlikeli olur.
- Avlanmasının tehlikesi ve denizlerde az bulunuşu nedeniyle fazla ekonomik sayılmaz.
- Ancak, eski Roma çağlarından beri etinin çok lezzetli oluşu bilinmektedir.
- Bütün denizlerimizin az derinliklerinde ve kuytu yerlerde yaşar.
- Üremeleri, ilkbahardan başlayarak sonbahara kadar sürer.
NOKTALI İNCİBALIĞI (Albumus bıpunctatus)
- Karadeniz, Trakya ve Marmara’daki akarsularda yaygındır.
- Boyları 9-13, en çok 16 santimetre olur.
- Temiz ve hızlı akan suların dibe yakınlarında, zaman zaman akıntılara karşı yüzerek yaşar.
- Küçük planktonlar ve dip hayvanlarını yiyip, su yüzeyindeki sinekleri avlayarak beslenir.
- Mayıs-haziran arası üreyerek yumurtalarını kumlu, çakıllı sahillere bırakır.
- Avcılıkta yem olarak kullanılmasının yanı sıra, doğadaki değeri daha önemlidir.
ÖRDEK BALIĞI (Labrus nüxtus)
- Boyu 40 santimetre ağırlığı 1 kilogram olabilen ve 15-17 yıl yaşayabilen, dişileriyle erkekleri arasında renk farkı olan çok güzel renkli bir lapin cinsidir.
- Genelde 10-100, seyrek olarak 180 metre derinlerde yaşar.
- Denizdeki küçük hayvanlar ve balıklarla beslenir.
- Üreme mevsimi nisan-ağustos arasıdır.
- Bu esnada çiftler halinde kaya oyuklarını yuva olarak kullanırlar.
- Daha sonra yumurtaları korumak için erkekleri nöbet tutar.
- Doğa değeriyle korunması gerekli bir balıktır.
ORFOZ (Epinephelus guaza)
- Hani türünden ve levrekle akrabadır.
- Ortalama 60-70 santimetreden 1-1,5 metre boy ve 30-40 kilogram ağırlığa erişebilir.
- Ege ve Akdeniz balığıdır.
- Taşlık, kumluk ve yosunlu sahil bölgelerinin 8 metreden 150 metre derinliklerine kadar yalnız yaşar.
- Et oburdur.
- İrili, ufaklı kabuklular ve yumuşakçalarla beslenir.
- Eti çok lezzetli olmakla beraber yaşlıları kuru ve lifli olur.
- Denizlerimizde az bulunmasına rağmen sualtı zıpkın avcıları tarafından türün yaşamı açısından
- tehlikeli bir şekilde tüketilmektedir.
ORKİNOS (Thunnus thynnus)
- Denizlerimizde yaşayan iri ve çok değerli bir balıktır.
- Uzunlukları 3-4 metre ve ağırlıkları da 100-150 kilogramdan 800 kilograma kadar olabilir.
- Çeşitli türleri vardır.
- Orkinos, sürü halinde yaşayan gezici balıklardandır.
- Yazın Karadeniz’e çıktıktan sonra sonbaharda Marmara’ya ve oradan da Ege’ye geçerek hemen bütün
- Akdeniz’i dolaşırlar.
- Bu gezilerinde saatte 40-60 kilometre hızla yol alabilirler.
- Genel olarak üst sularda yaşarlar.
- Mart-ağustos arasında ürerler ve yaklaşık 1 milyona yakın yumurta verirler.
- Yaşam süreleri, ortalama 15 yıldır.
- İhracat ve gıda endüstrisi yönünden ekonomik değeri çok yüksektir
OT SAZANI (Ctenopharyngodon idella)
- Ot balığı olarak da tanımlanır. 2,000 yıldan beri Çin’de sazan üretimi ile beraber yetiştirilir.
- Anayurdu Çin’den dünyaya yayılan, bu arada ülkemize de getirilen bir kültür balığıdır.
- Ortalama 40-80 santimetre boy ve 2-5 kilogram ağırlıkta olur.
- En çok 12-30 kilogram ağırlığa ulaşabilir.
- Otobur bir balıktır.
- Günde ağırlığının %120’si kadar ot yer.
- Bu nedenle havuzlarda ot mücadelesi için mükemmel bir canlıdır.
- 5-6 yaşlarında olgunluğa erişir ve kg/ağırlığına göre 120,000 yumurta verir.
- 6-10 santimetre boya eriştikten sonra sadece bitkilerle beslenir.
- Ülkemizde henüz tüketim değeri yoktur.
Paylaş
Türk Mutfağı Pratik Bilgiler Balık Çeşitleri-L-M-N-O
Benzer Tarifler
Masa DüzenlemesiBir yemek masasına, önce dikkatle örtü altlığı ye ...
CAMGÖZ KÖPEKBALIĞI (Galeorhinusgaleus) Sıcak ve ılık denizlerin 1 ...