• 
• Genel
• 0 Kişilik
• 0 dk.
• 0 dk.

ACIBALIK (Rhodeus seiceus amarus)

• Trakya, Marmara ve Karadeniz'de ağır akışlı akarsular veya göllerde yaşar.
• Bitkiler ve küçük hayvancıklarla beslenir.
• Ortalama 5-6, en çok 9 santimetreye kadar büyür.
• Üreme devresi nisan-haziran arasıdır.
• Dişisi uzun hortumuyla yumurtalarını bir midyenin içine ustaca bırakır.
• Erkek de spermlerini midyenin açılıp-kapanarak emdiği suya bırakarak yumurtaları döller. 2-3 haftada olgunlaşan yavrular, midyeyi terkeder.
• Böylece küçük cüsselerine rağmen emniyetli üreme tamamlanır.

AFANGUS (Aphanius fasciatus)

• Ege ve Akdeniz'in sahillerine akan içsularda yaşar.
• Çeşitli türleri ülkemizde yaygındır.
• Nehirlerin yavaş akıntılı veya durgun bölümlerinde yuvalanır.
• Boylan 5-6 santimetre olur.
• Acı ve Tuz lu sulara da uyum gösterir.
• Kabuklular ve özellikle su yüzeyindeki sinek-böcek larvalarıyla beslenir.
• Bahar aylarında üremelerini yapıp, yumurtalarını su bitkilerinin üzerine bırakır.
• Akvaryum balığı olarak da yetiştirilir.

• Kuzu, çıplak, leka ve iskender balığı olarak da anılır.
• Genelde 50-100 santimetre en çok 180 santimetre ve 60 kilogram ağırlıkta olabilir.
• Yumuşakçalar, kabuklular ve küçük balıklarla beslenerek, dipte kıyılara yakın küçük sürüler halinde dolaşır.
• Canavar balıklardandır, çevresindeki balıkları yok edercesine yer.
• Geçmişte çok avlanılması nedeniyle neslinin tükenme tehlikesi vardır.
• Korunması gerekir.

ANKARA ÇAMURBALIĞI (Neomacheilus angorae)

• Orta ve Doğu Anadolu'nun göl ve akarsularının çamurlu, kumlu ve sazlı zeminlerinde yayılış gösterir.
• Zeminlerden emdiği çamurlardan, küçük hayvanlar, böcekler ve larvaları seçerek besinlenir.
• İsmi de ordan gelir.
• 6-7 santimetreye kadar büyüyebilir.
• Çok sığ suların yüksek ısısına dayanabilir.
• Mayıs-haziran arasında yapışkan yumurtalarını kıyıların kumluk ve çakıllarına bırakır.
• Doğa dengesini korur.

AY BALIĞI (Mola mola)

• Pervane balığı da denir.
• Okyanuslar ve Akdeniz'in açıklarında uzun göçler yapmadan, bazen derinlerde, bazen de su yüzeyinde yan yatarak dolaşır.
• İyi yüzemeyen, hareketsiz bir balıktır.
• Deniz anaları, ahtapot, mürekkep balığı ve diğer balıklarla beslenir.
• 2.5-3 metre boydan 1,500 kilogram ağırlığa erişip 20-25 yıl yaşayabilir.
• Bahardan yaz sonlarına kadar 300 milyona varan yumurta döker.
• Bu yumurtaların çoğu diğer balıklara yem olur.
• Eti lezzetsiz ve kötü kokulu olduğu için insan besini yönü ve ekonomik değeri yoktur.

AYNALI SAZAN (Cypnnus carpio)

• Pullu sazanın çıplak-çizgili ve aynalı sazan olarak adlandırılan yan türlerinin üretime en elverişli olanıdır.
• Kolay ürediği için çeşitli yörelerde ve özellikle baraj göllerinde üretimi yapılmaktadır.
• Yaşam öyküsü pullu sazan gibidir.
• Ekonomik değeri çok yüksektir.
• Çeşitli ülkelerde yılda 200,000 ton sazan üretimi yapılmaktadır.

BAKALYARO (Merlangius merlangus)

• Mezgit ve gelincikle aynı türdendir.
• Karadeniz'de yaygın, Ege'de az bulunur.
• Genelde 15-20, en çok 45-50 santimetre boyunda olur.
• Sahillerin 3-4 metreye kadar derinliklerindeki sığların kumlu, çakıllı ve yosunlu diplerinde, fazla göçler yapmadan yaşar.
• Balık yumurtaları, küçük balıklar ve karides gibi canlılarla beslenir.
• Üremelerini şubat-mayıs arasında, sahillere yakın yerlerde yapar.
• Mezgitle eş, beyaz ve lezzetli etiyle ekonomik değeri yüksektir.

BARBUNYA (Mullus barbatus)

• Sıcak ve ılık denizlerin kumlu, çamurlu sahillerinde 300 metreye varan derinliklerinde sürüler halinde yaşar.
• Ortalama 12-15 santimetreden en çok 40 santimetreye kadar büyür.
• Suyun ısı şartlarına göre derinlerden sahile, mevsimsel göçler yapar.
• 10 yıl yaşayabilir.
• Nisan-haziran arası 15-100,000 yumurta döker.
• Etinin lezzeti ve bol avanılmasıyla ekonomik değeri yüksektir.

BERBER BALIĞI ( Anthias anthias )

• Hani ailesinden bir balıktır.
• Sıcak ve ılıman denizlerin kayalık, çakıl ve bazen çamurlu bölgelerinde ve 50-300 metre derinliklerde yaşayan berber balığı, 25 santimetre uzunluğa erişebilir.
• Az bulunduğu için fazla ekonomik değeri yoktur.
• Denizlere renk güzelliği verir.
• Üremeleri diğer hani cinsi balıklar gibidir.

BERLAM (Merluccius merluccius)

• Ilık denizlerin orta sularında yaşar.
• Ege, Marmara ve Akdeniz'de yaygın, Karadeniz'de seyrek bulunur.
• Gündüzleri 80-300 metreye varan derin sularda, gezinip geceleri avlanmak için kıyılara ve yüzeye yaklaşır.
• Kolyoz, çaça, hamsi ve benzeri küçük balıklarla beslenir.
• En çok 80-100 santimetre boy ve 10 kilogram ağırlığa erişebilir.
• Mayıstan ağustosa kadar sahillere yakın yerlerde üremelerini yapar.
• Etinin lezzet ve kalitesi mezgitle eştir.
• Taze olarak her mevsimde yendiği için ekonomik değeri yüksektir.

BIYIKLI BALIK (Barbus barbus)

• Genelde 30-50 santimetre uzunlukta ve 0.5-2 kilogram, en çok 3 kilogram ağırlıkta olur.
• Büyüklerine seyrek rastlanır.
• Oksijeni bol, hızlı akan nehirlerin berrak kum tabanlı bölümlerinde yaşar.
• Ülkemizin çeşitli yörelerinde türleri bulunur.
• Mayıs-haziran arasında üreme yapar ve 5,000-30,000 yumurta döker.
• Bu devresinde yumurtaları zehirlidir.
• Eti fazla değerli olmamakla beraber avcılığı yönünden değerli bir balıktır.

BODUR YAYIN (lctalurus melas)

• Güneydoğu'daki akarsu ve göllerin kumlu, çamurlu zeminlerinde yaşayan, 20-30, en çok 45 santimetre boy ve 100-500 gram ağırlıkta olabilen bir yayın türüdür.
• Oldukça obur bir balıktır.
• Omurgasızlar, küçükbalıklar, balık larvaları ve kurbağalar da dahil ne bulursa yer.
• Suların ısı şartlarına göre nisan-haziran arasında kumların içine yuva yapan dişi, yumurtalarını dökerek bunların oluşmasını bekler. 
• Kılçıksız eti çok lezzetlidir.
• Ancak ekonomik değeri bölgeseldir.

BÜYÜKBAŞ KAYABALIĞI (Gobius (Ponücola) kessleri)

• Trakya ve Karadeniz Kıyılarına akan nehirlerde yaygındır.
• Boyları 12-18, en çok 22 santimetre olur.
• Acı suların taşlık veya sert kumlu zeminlerinde dolaşıp, nehirlerin içlerine girer.
• Yuva edindiği bölgeye çok bağlıdır, buraya zorla gelen balıklara saldırgan olur.
• Küçük kabuklular, balıklar ve yumuşakçalarla beslenir.
• Nisan-mayıs arası, dişiler yumurtalarını ince ipliklerle kumsallara yapıştırır.
• Erkekler de gözcülük eder.
• Eti lezzetli ve sağlığa yararlıdır.
• Ekonomik değeri bölgeseldir.

---

CAMGÖZ KÖPEKBALIĞI (Galeorhinusgaleus)

• Sıcak ve ılık denizlerin 100 metrenin altındaki serin sularında tek başına yaşayan, boyları 4-5 metreden 10-15 metreye ulaşan, omurgasızlar (mürekkep balığı, ahtapot, medusalar) ve sürü halindeki küçük balıklan yiyerek beslenen bir köpek balığı türüdür.
• Sıcak yaz günlerinde ağır hareketlerle su yüzeyinde yüzer.
• Rahatsız edilmezse saldırgan değildir.
• Açık denizlerde erkek tarafindan döllenen dişiler, 8-14 arası canlı yavru doğurur.
• Başka ülkelerde yenilmesine rağmen yakalananlar, ülkemizde balık unu üretiminde kullanılır.

ÇAMUKA (Atherina hepsetus)

• Gümüş türündendir.
• Fazla derin olmayan sahillerin sıcak ve ılıman sulannda, kumlu veya çakıllı bölgelerde sürüler halinde ve balık yavruları, kabuklular ve yumuşakçalarla beslenerek yaşar.
• Suyun Tuz luluk oranı ve oksijen değerine uyum gösterir.
• Bu nedenle göllerde bile yaşayabilir.
• Boyu 10-12, en çok 16-18 santimetre olabilir.
• Suların bölgesel sıcaklığına göre nisan-eylül arasında ürer.
• Beyaz ve çok lezzetli etiyle ekonomik değeri yüksektir.

ÇAPAK BALIĞI (Abramis brama)

• Marmara ve Karadeniz'in akarsu ve göllerinde, bazı türleri de Ankara ve Kırşehir'de yaşar.
• Boyları ortalama 30-40 santimetreden 70 santimetre ve 3 kilogramdan 6 kilograma ulaşabilir.
• Kurtlar, böcekler ve yosunlarla beslenir.
• 10 yıl yaşayabilir.
• Mayıs-Haziran arası yaklaşık 100,000 yumurta ile üreme yapar.
• 1 kilogramın üstündekilerin eti lezzetlidir; küçükleri ise yem veya av balığı olarak değerlidir.

ÇİPURA (Spanıs aurata)

• Ege ve Akdeniz'in bu namlı balığı, Marmara'da seyrek bulunur.
• Ortalama 25-35 santimetre boy ve 0.5-3 kilogram ağırlıkta, en çok 60 santimetre ve 6 kilogramda olabilir.
• Etçil bir balıktır.
• Kuvvetli çenesiyle küçük kabukluları, balıkları ve diğer hayvanları kolayca yer.
• Yaz devresinde sığlarda, kış aylarında da 35-40 metre derinliklerde yaşar.
• İki yaşın üstündekiler daha da derinlere iner.
• Üremeleri ekim-aralık aylarında olur; 100-150,000 yumurta doker.
• Eti çok lezzetlidir.
• Ayrıca üretim kültürüne uygunluğu nedeniyle ekonomik değeri çok yüksektir.

ÇİTARİ (Boops salpa)

• Karagöz ailesinden bir balıktır.
• Sarpan balığı da denir.
• Boyları 45 santimetre olabilir.
• Görüntüsü çok güzel fakat eti lezzetsizdir.
• Bu nedenle fazla ekonomik değer taşımaz.
• Marmara, Ege ve Akdeniz'de bol, Karadeniz'de seyrek rastlanır.
• Yaşam karakteri ve üremeleri, karagöz cinsi balıklarda olduğu gibidir.

ÇİZGİLİ MERCAN (Uthognathus mormynıs)

• Mırmır balığı da denir. 
• Mercana göre vücudu daha uzundur. 
• Genellikle Akdeniz'de bulunur ve en çok 30 santimetreye kadar büyür. 
• Sığ suların bitkilerle örtülü taşlık, kayalık, kumluk bölgelerinde yaşar. 
• Acı su bölgelerine de girer. 
• Biyolojik yaşamı karagöz-mercan gibidir. 
• Etinin lezzetli olmasına rağmen az bulunan ve sadece taze tüketilen bir balıktır.

ÇİZGİLİ ORKİNOS (Katsowonus pelamis)

• Karadeniz, Marmara ve Kuzey Ege'ye kadar sularımızda rastlanan orkinos türlerinden biridir.
• Boyu ortalama 60-100 santimetre olur.
• Yemlendiği balık sürülerini önüne katarak Karadeniz'e çıkar ve orada sular ısınınca üreme yapar.
• Bu gidiş-gelişler Karadeniz ve Marmara'daki yerli balıkların doğal dengesini oluşturur.
• Etinin insan gıdası olarak çeşitli değerlendirilmesi ve avcılık yönüyle aşırı tüketimi, hem orkinos türünü hem de onunla akım sağlayan diğer balık türlerini tehlikeli olarak etkilemektedir.

---

Paylaş

Türk Mutfağı Pratik Bilgiler Balık Çeşitleri-A-B-C