Çömlek Peyniri

Sütlüler » Çömlek Peyniri

Çömlek peyniri yapmak için ilkin baş peynir, yani salamuralık beyaz peynir üretmek gerekiyor.
Suyunu bırakan baş peynir torbadan alınıp elle ovalanarak ufalanır.
Yeme kıvamında olacak şekilde Tuz , güzel bir tat ve koku vermesi için de çörekotu atılır.
Bu halde yeniden torbaya basılıp üzerine taş konarak suyunu iyice akıtabilmesi için baskı yapılır.
Bir hafta bu şekilde bırakılan peynir torbadan çıkarılıp bir leğene dökülür.
Bir kez daha elle ovularak ufalanır.
Sonra bir havan yardımıyla ya da yalnızca parmaklarla çok sıkı şekilde çömleğe basılır.
Çömlekte hiç hava boşluğu kalmaması önemli.
Aksi halde peynir bozuluyor, hem de çok kısa süre içinde.
Hatta hava girişini de engellemek için, ayrıca peynirin içinde kalan suyu çeksin diye çömleğin ağzında kalan boşluğa yoğun olarak un dökülür ve sıkıca bastırılır.
Bunun üzerine de hava geçiren temiz bir bez bağlanır.
Hazırlanmış çömlek “kayadam”da ters çevrilerek ister kuma gömülür.

Kayadam, Avanos Özkonak’taki her evin altında bulunan, kayanın oyulmasıyla yapılmış ve buzhane -yaz aylarında-
işlevi gören, insan yapımı küçük mağaradır. Ne de olsa burası Kapadokya’nın bir parçası ve bölgenin jeolojik özelliklerine olabildiğince sahip.
Kayadamın ısısı sabit olduğundan -yazın buz gibi, kışın evden sıcak- içi o döneme uygun yiyecek ve içeceklerle doldurulup kiler olarak da kullanılabiliyor.
Buraya gömülen çömlek, ters çevirme işlemiyle de artık hiç hava almaz hale gelir.
Ne var ki, bu durumda en az üç ay bekletilmesi gerekiyor; çünkü, ancak bu süre içinde zararlı bakterilerden arınıp pastörize olabiliyor ancak bu süreden sonra lezzetini bulmaya başlıyor.
Bununla birlikte ne kadar fazla gömülü kalırsa o denli de lezzeti artıyor.