Yufka Ekmek

Name: Yufka Ekmek
Prep time: 15 min
Cook time: 35 min
Total time: 50 min
Yield: 4 Kişilik
Cuisine: Türk

Türk Kahramanmaraş Mutfağı

Ekmekler » Yufka Ekmek

Yufka Ekmek;

Evin hanımı sabah namazından sonra kollarını sıvar.
Kızı ya da gelini kendisine yardım eder.
Teşt denilen büyük leğenlere yeterince un konur.
Su ve Tuz konduktan sonra katı bir hamur tutulur.
Yoğrulan hamur, her biri bir ekmek olacak şekilde yumaklara ayrılır.
Buraya dek olan bölümde unun cinsi de önemlidir.
Genellikle ev unu ile çarşı unu karıştırılarak yapılır.
Ev unu, her evin semt değirmenlerinde çektirdiği undur.
Hamur hazırlanınca komşu ya da akraba hanımları yardıma gelirler.
Ev sâhibi nâzik davranarak hoş geldin faslını uzatsa da konuk hanımlar hemen işe koyulurlar.
Önce ortaya büyük bir bez açılır.
Her ekmek açıcı hanım, altına atılan mindere bağdaş kurarak oturur.
Önüne bir ekmek tahtası alır.
Ekmek tahtası;üzerinde yumağın oklava ile açılacağı yekpâre ve ahşap bir masadır.
Ekmek tahtaları şu şekilde olur: Altında dört kaba ayak olur.
Yüzeyi düzgün ve yaklaşık 50x80 cm kadardır.
Ayak yüksekliği 20 cm kadardır.
Kalınlığı 4 cm kadardır.
Kadınlar özel oklavalarla yumağı iyice inceltir ve genişletirler.

Sanırım bir Diyarbakır türküsündeki gibi:
Oklavıyam bazıyam
Ak gerdana yazıyam
Seni bana verseler
Dilenmeye razıyam

Önce yumağı bazı şeklinde genişletir, sonra da 70-80 cm çapında ekmek hâline getirirler.
Bazı biraz daha genişletildiğinde biraz kalın hâliyle “bazlama” adını alır.
Bazlama, arasına peynir ya da tere yağı-toz şeker ya da çökelek konarak dürüm yapılır ve hem açanlara hem de sevilen komşulara gönderilir.
Ekmekler yeterince incelip genişletilince rasgele bir oklavaya alınarak pişiricinin bulunduğu yere dayanır.
Pişirici ekmeği kızgın sacın üzerine aldıktan sonra “evraaç” (evireç olsa gerek) denilen ve kılıca benzeyen ahşap bir malzemeyle evirip çevirerek iki yanlı pişirir.
Pişirici, yufka açma becerisini tam alamamış genç kız ya da yeni gelinlerdendir.
Pişirme işi saçlarda yapılır.
Saçlar 1 mm kalınlığında 90 cm çapında ve tümsek olur.
Saç ayağı denilen üç ayaklı bir malzemenin ya da dengeli üç taşın üzerine konur.
Altına çalı çırpı ya da odun ateşi yakılır.
Üzerinde ekmek pişirilir.
Ateş ne zayıf, ne de fazla kuvvetli olmamalıdır.
Pişirici ateşi kendine göre ayarlar.
Ekmek açma ve pişirme işi öğleye dek sürer.
Kimi zaman öğleden sonraya da kaldığı olur.
Ama hiçbir zaman sıkıcı olmaz.
Yedi sekiz hanımın bir araya geldiğini düşünün; kim bilir ne şakalar, ne yârenlikler yapılır, ne anıların külleri eşelenir; kimlerin oğlu everilir, kimlerin kızı gelin edilir.

"Yarım yüzyıl öncesine dek her köyde, her kentte olduğu gibi Maraş’ta da yufka ekmek çok sık ve herkesçe yapılırdı.
Ellili yıllarda yerini genç bir sultana bıraktı: Somun ekmeği.
Bu genç sultan birden serpildi,yufka ekmeğin mis gibi kokan tahtına oturuverdi.
Dünyanın en çok ekmek tüketilen sofralarından biri olan Türk Mutfağındaki yerini alıverdi.
Bugün sabah kahvaltısından akşam yemeğine dek somun ekmeği yemekteyiz.
Artık bakkaldan ekmek alırken “somun” diye ayırt etmemize bile gerek kalmadı.
Ama yine de dolma,sarma, içli köfte, çiğ köfte gibi yemeklerimizde yufka ekmek çok aranmaktadır."